Muzyczność utworu literackiego – jak piszą znawcy tematu – może istnieć na płaszczyźnie organizacji brzmieniowej tekstu oraz w jego warstwie treściowej. Ta druga sytuacja pojawia się wszędzie tam, gdzie autor o muzyce pisze, wskazuje na proces jej powstawania lub odbioru, odwołuje się do świata muzyki ukazując różnorodne sfery ludzkiej rzeczywistości. […]
Renesans
6 wpisów
Szczególne miejsce w polskich podręcznikach retoryki powstających w wieku XVI i XVII zajmowały wzrok oraz słuch, były to bowiem jedyne zmysły nazywane, a także przywoływane wprost. W sposób najwyraźniejszy i najistotniejszy ujawniały się w ostatniej części korpusu retorycznego, pronuntiatio, na którą składały się właściwie dwa elementy: pronuntiatio (wygłoszenie) i actio […]
Figury, należące do dignitas, jednej z części tworzących elocutio, retoryka antyczna dzieliła na figury słów i figury myśli: pierwsze opierały się na konkretnych sposobach łączenia słów, drugie zaś polegały na przekazaniu danego sensu. Poza tą klasyczną klasyfikacją w wieku XVII wyróżniano też osobną kategorię w postaci figur amplifikacji, służących do […]
Niektóre z przysłów, definiowanych jako utrwalone społecznie teksty zwykle o charakterze metaforycznym (por. Lewicki, Pajdzińska 2001: 324) czy jako całostki utrwalone w języku (Taylor 2007: 654), zawierają elementy leksykalne nazywające zmysły człowieka i ich funkcjonowanie. Ogląd liczebności paremiów, umieszczonych w Nowej księdze przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich (w dalszej części […]
Rodzime pamiętnikarstwo rozwinęło się w drugiej połowie XVI wieku, stanowiąc główny gatunek prozy narracyjnej aż do narodzin powieści w wieku XVIII. Funkcjonowało niemal wyłącznie w obiegu rękopiśmiennym, wykształcając się z innych typów relacji sprawozdawczej, takich jak kroniki, dzienniki, opisy podróży i listy. Staropolskie pamiętniki nie nawiązywały do wzorców europejskich, a […]
Apostrofa, która otwiera fraszkę (II, 37) Do Snu Jana Kochanowskiego (Kochanowski 1998: 71; wszystkie kolejne cytaty za tym wyd.), wyraźnie akcentuje motyw braterstwa Hypnosa i Thanatosa. Adresatem epigramatu jest Sen, jeden z synów Nocy, bliźniaczy brat Śmierci. Wspólna tym bóstwom sfera, do której wkraczamy idąc śladem nadzmysłowego przewodnika, ściśle wiąże […]