Słuch, obok wzroku, należy do zmysłów uprzywilejowanych w prozie opowiadanej w pierwszej osobie. Ta szczególna pozycja wynika nie tylko z biologicznie uwarunkowanej hierarchii ludzkich zmysłów, ale i ze stałej w narracji pierwszoosobowej tendencji do ujawniania sytuacji wypowiedzi. W wielu utworach – zwłaszcza tam, gdzie pojawia się stylizacja na komunikat oralny […]
Wołk, Marcin
Labirynt jako figura literacka jest typem symbolicznego uporządkowania przestrzeni i angażuje przede wszystkim ten zmysł, który jest najlepiej przystosowany do postrzegania relacji przestrzennych – wzrok. Jednak tak jak w wypadku rzeczywistej percepcji przestrzeni, w jej narracyjnych wyobrażeniach ważną rolę pełnią zmysły pozostałe. W wypadku reprezentacji przestrzeni labiryntowej ten udział jest […]
Zgodnie z tendencją XX-wiecznej prozy pierwszoosobowej do rekonstruowania prawidłowości funkcjonowania ludzkiej psychiki wzrok jest w tej odmianie opowiadania zmysłem statystycznie dominującym. Istnieją jednak utwory, w których przewagę zdobywają reprezentacje innych zmysłów, jak i takie, w których pojawiają się ujęcia kontrastowe (wzrok – inny zmysł / inne zmysły), a wreszcie takie, […]
Sposób ukazywania percepcji zmysłowej w prozie pierwszoosobowej jest w znacznym stopniu uzależniony od cech, które przesądzają o swoistości tej odmiany epiki. Chodzi o dwie związane ze sobą właściwości: przyporządkowanie wypowiedzi narracyjnej konkretnej postaci, różnej od autora i przynależnej do świata przedstawionego utworu, oraz tendencję do nadawania owej wypowiedzi kształtu przypominającego […]