Bezpośrednie połączenie analizatora gnostycznego z systemem receptorycznym zapachów powoduje, że procesy umysłowe są opóźnione w stosunku do percepcji w sensie fizycznym. Wobec tego świat odbierany przez zmysł powonienia jest bardzo wyrazisty, choć trudny do bezpośredniego symbolizowania w postaci znaków językowych; jest łatwo uchwytny sensorycznie, ale trudny do werbalizacji. „Będąc ofiarą […]
Odór
Antyestetyzm połączony z zainteresowaniem kulturą peryferyjną wpisuje się w programowe założenia pokolenia „Współczesności” i jest wyraźnie obecny w poezji Andrzeja Bursy, Stanisława Grochowiaka i nieco od nich młodszego Rafała Wojaczka. „Zmianie warty” – jak o przełomie ’56 napisał Jan Błoński (Błoński 1978: 15) – towarzyszyło nie tylko przekształcenie zasad sztuki […]
Na wyłaniający się ze wszystkich tekstów Terleckiego obraz historii jako zmysłowej opresji, której podlegają bohaterowie tych utworów, wpływa m.in. sposób, w jaki pisarz posługuje się zapachem jako elementem ową opresję współtworzącym. To walory zapachowe świata są często tym czynnikiem, który decyduje o sile napierającej rzeczywistości. W wielu utworach Terlecki umieszcza […]
W osiemnastowiecznych tekstach obejmujących tematy i problemy związane z obszarem urbanistycznym i społecznością miejską pisarze podkreślają przede wszystkim rolę bodźców węchowych w doświadczaniu przestrzeni, wskazują na ich relacje z emocjami, sposób kreowania miejskiego „kostiumu” oraz oddziaływanie obszaru olfaktorycznego na kształtowanie się miejskiej tożsamości. Różnorodne wypowiedzi poprzez odwołanie do jakości zapachowych […]
Zestaw zapachowego obrazowania, jaki znajdujemy na kartach dzienników i pamiętników pisanych w warszawskim getcie, jednoznacznie akcentuje przykre doznania. W getcie naturalne ludzkie wonie, związane z fizjologią i schorzeniami, zwykle represjonowane przez kulturę, ulegają uwolnieniu. Zapach wypełniający ulice powstaje także przez administracyjne kłopoty z wywozem nieczystości i z ciągle psującą się […]