W badaniach nad twórczością Bolesława Prusa pokutuje sformułowana przez Jana Stanisława Bystronia opinia o tym, że Prusowi brakowało wyobraźni i wrażliwości zarówno plastycznej, jak akustycznej i że wskutek tego opisywany przezeń świat był pozbawiony walorów obrazowych i dźwiękowych. Pisarz jakoby nie potrafił odtwarzać wrażeń barwnych, ani słuchowych, skupiając się na […]
Wzrok empiryczny
Wzrok był w zgodnej opinii romantyków zmysłem najważniejszym: to dzięki niemu poznawali zewnętrzny świat, określali tożsamość własną oraz innych (wierząc, jak się zdaje, w prawdziwość przysłowia, które mówi, że „ oczy są zwierciadłem duszy”), docierali wreszcie do tego, co w świecie oraz w człowieku ukryte, niejawne. Naturalną konsekwencją takiego przekonania […]
Wzrok jest tym zmysłem, który dla pisarzy romantycznych okazał się szczególnie istotny (Cieśla-Korytowska 1997: 22; Stefanowska 2001: 33). Nie bez powodu teoriopoznawcza dyskusja przedstawiona w Romantyczności (1822) Adama Mickiewicza skoncentrowana jest właśnie wokół zagadnień związanych ze spojrzeniem. W balladzie, uznanej za manifest polskiego romantyzmu, „mędrca szkiełko i oko” (Mickiewicz 1997: […]