Na mapie polskiego pozytywizmu to właśnie Bolesław Prus zajmuje absolutnie wyjątkowe miejsce, jeśli idzie o powiązanie przedstawień zmysłu smaku z postulatami dietetyki oraz higieny i racjonalności odżywiania. Szczególnie tam, gdzie pisarz mógł przemawiać bezpośrednio własnym głosem – a więc w kronikach i felietonach – po wielokroć dawał do zrozumienia, że […]
„Emancypantki”
Spośród wszystkich zmysłów smak wydaje się najtrudniejszym i najmniej uchwytnym przedmiotem analizy – przede wszystkim ze względu na swoje głębokie zakorzenienie w estetyce filozoficznej, głównie XVIII i XIX wieku. Jako władza osądu piękna, a w dalszej kolejności synonim gustu, wyrafinowania, wykwintności czy ogłady, smak ma często niewiele wspólnego z fizjologicznym […]
Dziwna historia, na poły satyryczne, a na poły fantastyczne opowiadanie Bolesława Prusa, jest przy całej swej jowialności również dobitnym świadectwem, jak istotną rolę w literaturze drugiej połowy XIX wieku odgrywała dotykowa percepcja świata. Choć fantastyczna warstwa opowieści jest w znacznej mierze przykrywką dla paszkwilu na pijaństwo, to historia niejakiego Gębarzewskiego, […]
W badaniach nad twórczością Bolesława Prusa pokutuje sformułowana przez Jana Stanisława Bystronia opinia o tym, że Prusowi brakowało wyobraźni i wrażliwości zarówno plastycznej, jak akustycznej i że wskutek tego opisywany przezeń świat był pozbawiony walorów obrazowych i dźwiękowych. Pisarz jakoby nie potrafił odtwarzać wrażeń barwnych, ani słuchowych, skupiając się na […]
We wczesnej i nowelistycznej twórczości Bolesława Prusa ciało kobiece w jego materialnym wymiarze odgrywa ważną rolę kompozycyjną. W Antku ciało chorej Rozalki wprzęgnięte jest w argumentację dotyczącą zacofania polskiej wsi. Położone przez znachorkę na sosnowej desce i wsadzone nogami naprzód do pieca zostaje spalone żywcem pomimo tego, że dziewczyna „poczęła […]