Na ogół uważa się, że kobiety lepiej rozróżniają barwy, a także znają i używają o wiele więcej określeń barw niż mężczyźni. Badania rzeczywiście to potwierdzają. Różnice dotyczą nie tylko rozmiaru leksykonu barw, ale także jego struktury (Stanulewicz 2010). Barwa a płeć – stan badań O znajomości barw i ich nazw […]
Stanulewicz, Danuta
Nazwy barw mają swoje prototypowe odniesienia, którymi są obiekty naturalne (zob. Teodorowicz-Hellman 1998, Tokarski 2004, Waszakowa 2000, Wierzbicka 1996). Dla polskich prymarnych nazw barw Krystyna Waszakowa (Waszakowa 2000: 23-24) proponuje następujące prototypy: biały – śnieg i dzień, czarny – noc, czerwony – krew i ogień, zielony – żywe rośliny, żółty […]
W ostatnich latach w Polsce i w innych krajach zauważyć można rosnące zainteresowanie problematyką barw wśród naukowców reprezentujących różne dyscypliny. Publikowane prace dotyczące kolorów – naukowe, popularno-naukowe, paranaukowe i poradnikowe – można podzielić na następujące grupy (Stanulewicz i Pawłowski 2011: 302-303; por. Komorowska i Stanulewicz 2010: 7): (a) prace stricte […]
Róż jest barwą optymistyczną, kojarzoną z kwiatami. Jak konceptualizujemy przymiotnik różowy? Czy róż jest mieszanką czerwieni i bieli? Barwą różową zajmowali się m.in. Mirosława Ampel-Rudolf ( (Ampel-Rudolf 1994: 130-137)), Ewa Komorowska ( (Komorowska 2004, 2005)), Danuta Stanulewicz ( (Stanulewicz 2008)) i Ryszard Tokarski ( (Tokarski 2004: 135-136)). Podstawowa nazwa barwy […]
Przymiotnik zielony kojarzy się przede wszystkim z zielenią – trawą i liśćmi, z wiosenną przyrodą, a także ze spokojem, szczęściem i nadzieją. Zieleń, jak wykazują badania, jest również kolorem szczęśliwego trafu. Barwą zieloną w polszczyźnie i innych językach zajmowali się m.in. Mirosława Ampel-Rudolf ( (Ampel-Rudolf 1989, 1994: 106-117)), Inna Bjelajeva […]
Czerń jest jedną z trzech barw achromatycznych. Kojarzona jest z nocą, ciemnością, węglem, a także ze złem i rozpaczą, nierzadko bywa kontrastowana z bielą. W cyklu ewolucyjnym Brenta Berlina i Paula Kaya ( (Berlin, Kay1969)) nazwa czerni – wraz z nazwą bieli – pojawia się w leksykonie barw jako pierwsza. […]
Czy konceptualizujemy fiolet jako mieszankę czerwieni i błękitu czy też może odnosimy się do koloru kwiatów – fiołków i bzu? Fiolet kojarzy się nie tylko ze smutkiem, cierpieniem i chorobą, ale również z ruchem New Age. O barwie fioletowej pisali m.in. Mirosława Ampel-Rudolf (Ampel-Rudolf 1994: 137-143), Danuta Stanulewicz (Stanulewicz 2010a), […]
Przymiotnik pomarańczowy kojarzy się przede wszystkim z pomarańczą, co nikogo nie dziwi. Kolor pomarańczowy jest optymistyczny, chociaż nie należy do ulubionych. Jak wykazują badania, przymiotnik pomarańczowy jest jedną z psychologicznie najważniejszych nazw barw dla użytkowników języka polskiego ( (Stanulewicz 2008)). O barwie pomarańczowej pisali m.in. Danuta Stanulewicz ( (Stanulewicz 2008)), […]