Na ogół uważa się, że kobiety lepiej rozróżniają barwy, a także znają i używają o wiele więcej określeń barw niż mężczyźni. Badania rzeczywiście to potwierdzają. Różnice dotyczą nie tylko rozmiaru leksykonu barw, ale także jego struktury (Stanulewicz 2010). Barwa a płeć – stan badań O znajomości barw i ich nazw […]
Barwa
19 wpisów
Jak zauważył Julian Przyboś, „ Stażewski nie był twórcą odrębnego kierunku w abstrakcjonizmie, nie wytworzył jednego jakiegoś widzenia do ostateczności takiej, jak neoplastycyzm czy unizm” (za: Jedliński 1994: 11). Kwestie natury widzenia i jej roli w sztukach plastycznych powracały jednak nie tylko w rozważaniach teoretycznych Stażewskiego, ale i w jego […]
W związku z tym, że nazwy barw są jednostkami leksykalnymi, dla których trudno jest zbudować adekwatne eksplikacje znaczenia, a zakresy poszczególnych nazw są nieostre, wielu badaczy leksykonu kolorystycznego posługuje się pojęciem prototypu. Anna Wierzbicka, choć sprzeciwia się stanowczo nadużywaniu terminu prototyp w badaniach […]
Poezja Kazimiery Iłłakowiczówny jest niesłychanie zmysłowa. Widać to już w tomie Śmierć Feniksa (1922), który wymyka się poetyce skamandryckiej, ukazując nie tylko warszawską codzienność i szereg banalnych sytuacji, ale przede wszystkim – przyjaźń bohaterki z lwem, interpretowanym (m. in. przez Jerzego Kwiatkowskiego) jako „żartobliwy symbol libido” (Kwiatkowski 2011: 80). Poetycki […]
W takich utworach Jacka Dukaja, jak Extensa, Lód, Wroniec czy Król Bólu (zbiór 8 opowiadań i powieści, zawierający m.in. Linię oporu, Oko potwora, Szkołę oraz Króla Bólu i pasikonika) znaleźć można całe spektrum odniesień do ciszy i milczenia. W twórczości tej, niesłychanie odkrywczej lingwistycznie, język intensywnie zwraca sam na siebie […]
Znamienna dla twórczości Gustawa Herlinga-Grudzińskiego jest skłonność do takiego operowania widzialnością, które pozwala za jej pomocą uzyskać dostęp do niewidzialnego (Bielska-Krawczyk 2004). W konsekwencji obcujemy w niej często z próbami zwizualizowania rzeczywistości Boskiej (Herling-Grudziński 2000; Bielska-Krawczyk 2003; Górny 2004), sakralnej Tajemnicy, która zdaje się wyłaniać z opisów, a one same […]
Teorię barwy głosu poety Kazimierz Wóycicki przedstawił głównie w czwartym rozdziale Formy dźwiękowej prozy polskiej i wiersza polskiego (1912). W skład koncepcji wchodziły następujące elementy: 1) typologia semantycznych wartości określających „wrażenie akustyczne” (Wóyciki 1960: 41) słuchacza odbierającego różne barwy głosu, 2) opis cech anatomicznych człowieka stanowiących uwarunkowanie dla konkretnych barw, […]
Poezja Kaspra Miaskowskiego, szczególnie reprezentatywna dla barokowej estetyki sensualnej, odzwierciedla symptomatyczne dla niej nasycenie języka artystycznego siłą zmysłowej ewokacji. Staje się to wyraźnie widoczne zwłaszcza w utworach religijnych gdzie to, co zarazem nieskończone i ograniczone ciałem, poddane zostaje konwencjom zdolnym wyrażać dramatyzm historii wcielonego Słowa oraz intensywność napięcia między sanctitas […]
Jak pisze Ryszard Tokarski, „[…] nazwy barw stanowią grupę leksykalną bardzo mocno obciążoną kulturowo” (Tokarski 2004: 18). Kwestią dyskusyjną jest natomiast to, do jakiego stopnia informacje na temat funkcjonowania poszczególnych kolorów w kulturze (czyli – de facto – dane stanowiące kontekst pozajęzykowy) powinny być uwzględniane w analizie semantycznej. Przedstawię wybrane […]
Istnienie prototypowych referencji jest jednym z kryteriów definicyjnych dla podstawowych nazw barw. W przypadku niepodstawowych nazw barw możemy także mówić o pewnych wzorcach motywujących. Inna Bjelajeva, porządkując kryteria analizy niepodstawowych nazw barw, postuluje oddzielenie dwóch pojęć (Bjelajeva 2005: 159-191): a) wzorzec motywujący (tj. nazwa obiektu, która funkcjonuje jako podstawa słowotwórcza […]