[ K] Przedstawienie ciała Żyda w literaturze doby romantyzmu odzwierciedlało w wielu przypadkach negatywne stereotypy dotyczące społecznej, religijnej, ekonomicznej i kulturowej roli tej narodowości, niejednokrotnie jednak znacząco od nich odbiegało. Podstawowym wyróżnikiem decydującym o sposobie ukazywania postaci żydowskich w literaturze XIX wieku nie była przynależność do określonego prądu literackiego, lecz […]
Lenartowicz Teofil
Romantyzm był nurtem, który w dzieciństwie dostrzegł szczególnie istotny etap życia ludzkiego (Piwińska 2005: 16). Głośna formuła Williama Wordswortha mówiąca o tym, że „dziecko jest ojcem człowieka”, poprzedzona popularnymi tezami Jana Jakuba Rousseau oraz Fryderyka Schillera o dziecku jako istocie naturalnej i naiwnej (Piwińska 2005: 15; Kubale 1984: 5-31), podkreślała […]
Funkcje polisensoryczności Euzebiusz Słowacki – teoretyk sztuki ukształtowany przez koncepcje oświeceniowe, ale akceptujący dużą część idei romantycznych – przekonywał, że artysta powinien „nadać słowom ciało i kolory, słowem rzecz swoję odmalować w najdoskonalszym zmysłowym wystawieniu.” Dodawał, że twórcy winni „tak dobitne i uderzające wystawić obrazy rzeczy, tak żywe nadać wyrazom […]
Romantyzm to epoka, w której możemy obserwować zerwanie z formułą literatury, zakorzenioną w oralności i przejście do pojmowania literatury jako piśmiennictwa (Opacka 1998: 13 i nn.). Można tu np. przypomnieć o eksponowanym przez Kazimierza Wykę przejściu Mickiewicza od „opiewam” do „opisuję” w inwokacji Pana Tadeusza (Wyka 1963: 53 i nn.), […]
Dyskusja na temat wzroku oraz optyki była jednym z kluczowych sporów teoriopoznawczych w dobie romantyzmu. Maria Cieśla-Korytowska zauważa, że na początku XIX wieku najwięcej kontrowersji w tym temacie wciąż wzbudzała teoria Isaaca Newtona, który wykładał optykę na początku lat 70. XVII wieku, a w roku 1704 ogłosił słynne dzieło zatytułowane […]