Dźwięki odgrywają istotną rolę w kreowaniu świata przedstawionego literatury romantycznej. Reprezentacje wrażeń brzmieniowych umożliwiają wytworzenie efektu mimetyczności, przedstawienia świata oraz wrażeń sensualnych. W mimetyzmie romantycznym w najogólniejszym zarysie ważna jest unifikacja dwóch strategii ujawniania się poetyckiego podmiotu. Jest to kreacja receptywnych możliwości podmiotu, zakorzenionego w świecie zewnętrznym, z jednoczesnym akcentowaniem […]
„Beniowski”
Cyprian Kamil Norwid niejednokrotnie narzekał, że nie ma w polskiej literaturze romantycznej „kobiet istotnych i całych” (Norwid 1971b: 188). W Białych kwiatach czytamy symptomatyczną wypowiedź na temat tytułowej bohaterki Marii Malczewskiego: „[…] to tylko krzyk jeden kobiety, która k o c h a n k ą nie śmiała być jeszcze, […]
Częsty w literaturze romantycznej motyw harfy (nierzadko utożsamianej w poezji z lutnią oraz lirą), niezależnie od kontekstu, w jakim został wykorzystany, niemal zawsze uruchamiał postrzeganie wzrokowe, słuchowe i wrażenia dotyku. Powodami kojarzenia tego instrumentu z trzema zmysłami była jego konstrukcja (przede wszystkim struny), sposób wydobywania dźwięków, a także brzmienie: barwa […]
Romantyzm to epoka, w której możemy obserwować zerwanie z formułą literatury, zakorzenioną w oralności i przejście do pojmowania literatury jako piśmiennictwa (Opacka 1998: 13 i nn.). Można tu np. przypomnieć o eksponowanym przez Kazimierza Wykę przejściu Mickiewicza od „opiewam” do „opisuję” w inwokacji Pana Tadeusza (Wyka 1963: 53 i nn.), […]
Koncepcja przedstawiona przez Wilhelma Wundta wyróżniała dotyk jako zmysł o kluczowej roli w kształtowaniu się poczucia rytmu u człowieka. Identyfikacja rytmu w bodźcach dotykowych miała być doświadczeniem prymarnym, konstytuującym wzorzec, który następnie umożliwia odczuwanie rytmu także w zjawiskach rejestrowanych wzrokiem a nawet słuchem. Ze względu na rangę Wundta dla tradycji […]