Literatura okresu pozytywizmu często wprowadza muzykę i śpiew, niemniej proces ten zakłada funkcjonowanieefektów akustycznych wyłącznie w obrębie świata przedstawionego. Z tego powodu literatura pozytywizmu (nie wyłączając liryki) w zasadniczym stopniu ignoruje foniczne właściwości artystycznego języka, w szczególności zaś fenomeny natury onomatopeicznej. Jeżeli zatem utwory muzyczne (i wokalne) są elementem literackiej […]
Zalewski, Cezary
Halucynacja wizualna jest postrzeżeniem powstającym bez udziału bezpośrednich bodźców zewnętrznych (i nie jest też ich zniekształceniem czy nieadekwatną interpretacją). Natomiast sam doznający jej podmiot jest przekonany o prawdziwym charakterze takiego doświadczenia (Gregory 1971: 154-156). Owe „bezzasadne obrazy” traktowane były w literaturze pozytywizmu na zasadzie anomalii, odstępstwa od naturalnych reguł percepcji, […]
Podglądanie jest rodzajem percepcji wzrokowej, jaka pozostaje (przynajmniej do pewnego momentu) ukryta dla tych, którzy są jej obiektem. Literatura pozytywizmu nadaje tym sytuacjom charakter zarówno przypadkowy, jak również zamierzony, ale każde z tych rozwiązań – w przeciwieństwie do podsłuchiwania – zakłada obecność postaci, które już są sobie znane, nawet jeśli […]
Wśród bohaterów pozytywistycznej literatury postacie artystów występują rzadko, a jeżeli sytuacja taka się pojawia, wówczas dominującą dziedziną okazuje się malarstwo. Wynika to nie tylko ze wzrastającej w XIX-wieku rangi, jaką sztuka ta była obdarzana, ale również z powodu egalitarnego charakteru jej metod. Działalność plastyczna wykorzystująca percepcję wizualną mogła bowiem być […]