Impresjonizm literacki, definiowany przez Słownik terminów literackich jako „istotny komponent większości literatur europejskich” przełomu XIX i XX wieku (Głowiński 1989: 194), nie jest pojęciem jednoznacznym. Jego powszechnie przyjęte rozumienie odsyła do awangardowego kierunku malarskiego, ukształtowanego we Francji w latach 70. XIX wieku (m.in. Claude Monet, Auguste Renoir, Edgar Degas, Alfred […]
Żeromski Stefan
Młoda Polska postrzegała erotyzm jako kwintesencję zmysłowości. Dla wielu pisarzy tamtej epoki prawda erotycznego doświadczenia – przemawiająca w ciele, na wskroś sensualna – jest kluczem do ludzkiej natury. Pozwala rozpoznać sytuację człowieka – odsłania jego wewnętrzny pejzaż, ukazuje sposób umocowania w świecie. Literackie próby zbliżania się do tej prawdy wyrastają […]
Teorię barwy głosu poety Kazimierz Wóycicki przedstawił głównie w czwartym rozdziale Formy dźwiękowej prozy polskiej i wiersza polskiego (1912). W skład koncepcji wchodziły następujące elementy: 1) typologia semantycznych wartości określających „wrażenie akustyczne” (Wóyciki 1960: 41) słuchacza odbierającego różne barwy głosu, 2) opis cech anatomicznych człowieka stanowiących uwarunkowanie dla konkretnych barw, […]
W literaturze spotyka się dwa odmienne rodzaje deskrypcji muzyki, mianowicie opis dzieła muzycznego oraz opis reakcji wykonawcy i słuchacza – opis percepcji par excellence (zasadniczo percepcji słuchowej, ale przybierającej też niekiedy postać percepcji polisensorycznej). Sensualność w jednym typie opisu odgrywa znikomą, marginalną rolę, w drugim zaś – przeciwnie – kluczową, […]
Muzyka komponowana, którą uznaje się powszechnie za język emocji, jak też audiosfera, dźwięki i szmery spotykane w naturalnym środowisku, w realiach codzienności, stanowią we współczesnej kulturze audiowizualnej ważny impuls doznań sensualnych. Możliwości słuchania i przeżywania muzyki komponowanej są właściwie nieograniczone (kształtują się w zależności m.in. od struktury psychicznej słuchacza, kompetencji […]