Za prawodawców bukoliki (z gr.: dosł. pieśń pasterzy wołów) jako gatunku literackiego uważa się Teokryta (IV/V w. p. n. e.), autora krótkich utworów poetyckich, nazwanych później idyllami, zawierających scenki rodzajowe z życia pasterzy, oraz Wergiliusza, twórcę Eklog (I w. p. n. e.). Dla rozwoju bukoliki w literaturze polskiej decydujące znaczenie […]
Zimorowic Bartłomiej
Idea Arkadii jako mitycznej krainy szczęśliwości zamieszkanej przez pasterzy pojawiła się po raz pierwszy w Eklogach Wergiliusza (I w. p. n. e.), a w czasach nowożytnych spopularyzował ją Jacopo Sannazaro, autor romansu pasterskiego Arcadia (1504). W antycznej i nowożytnej poezji bukolicznej Arkadia jest przedstawiana jako miejsce oddalone od cywilizacji, otoczone […]
„Ginie przez własne oczy” (Metamorphoses III 440) – pisze Owidiusz o Narcyzie, opowiadając jego dzieje w trzeciej księdze Metamorfoz (I w. n.e.), obok historii innych postaci, których cierpienie wiąże się ze zmysłem wzroku (Akteona, Semele, Tejrezjasza, Penteusza). Urodziwy młodzieniec ukarany za nieczułość zakochuje się we własnym odbiciu, w którym nie […]
Śpiew i muzykowanie pełnią w sielankach funkcję dwojaką: są integralnym składnikiem wizerunku pasterzy (w znaczeniu dosłownym), a jednocześnie umożliwiają wprowadzenie refleksji autotematycznej. Zgodnie z historyczną genezą poezji i tradycją literacką pojęcia muzyki/śpiewu traktowane są często w literaturze staropolskiej jako synonimy poezji, a odnoszące się do nich wypowiedzi mają charakter metapoetycki. […]
Tabaka to nazwa używki silnie oddziałującej na zmysły, głównie: smaku, powonienia oraz dotyku. Zażywana była w trzech formach: tabakę „pito”, czyli palono, wciągano nosem lub – co było najrzadsze – żuto (Brückner 1939: 678-679). „Wiadomości Farmaceutyczne” z końca XIX wieku podawały, że „Zwyczaj palenia liści tytoniowych wprowadzony był w Hiszpanii […]