Pozycja czerwieni jest w spektrum barw szczególna. Czerwień jest barwą najmocniejszą i najjaskrawszą wśród kolorów chromatycznych, ma właściwości afektywne (powoduje przyspieszony puls, podwyższa ciśnienie, wyzwala energię itd.) i zawsze uchodziła za kolor życia, walki, czynu, siły, władzy i miłości. Z punktu widzenia łączenia kolorów, czerwony – wraz z żółtym i […]
Miłość
Wzrok to bodaj najczęściej aktywizowany zmysł w twórczości Jana Kochanowskiego. Poeta odwołuje się do niego z reguły w kilku podstawowych kontekstach, co pozwala zrekonstruować zapatrywania twórcy na znaczenie oka w jego poetyckiej wizji człowieka. Kochanowski nader często przywoływał leksykę związaną z postrzeganiem, przedstawiając piękno i porządek widzialnego świata. Jest w […]
Trudno nie zgodzić się ze stwierdzeniem Jerzego Kwiatkowskiego, że jednym z wyróżników poezji Jarosława Iwaszkiewicza pozostaje sensualizm (Kwiatkowski 1975: 20). Chociaż zwykło się go traktować jako charakterystyczną cechę – wraz z implikowaną przez niego koncentracją na konkrecie – twórczości wszystkich skamandrytów (por. np. Kwiatkowski 2008: 58-59), to jednak, jak zauważa […]
Ukształtowanie przestrzeni fikcyjnej jest pochodną ludzkiego stosunku do przestrzeni realnej, w którym język relacji przestrzennych jest „materiałem dla budowy modeli kulturowych o wcale nie przestrzennej treści” (Łotman 1984: 311 – 312). Stosunek, o którym mowa, można rozumieć jako semiotyzację, w ramach której takie binarne opozycje, jak „wysoki – niski”, „prawy […]
W erotykach poetów należących w latach 30. XX wieku do grupy literackiej „Wołyń” – doświadczenie zmysłowej miłości przedstawiane było przede wszystkim jako zanurzanie się w świat magii i baśni, uleganie czarom rzucanym przez ukraińskie czarnobrewe czarownice, zamieszkujące rozśpiewane stepy w okolicach Horynia, Stochodu, Ikwy. Ukraina, owa „stepowa Hellada”, jak nazywano […]
Zmysł dotyku uznawany bywa często za najbardziej wiarygodną formę kontaktu ze światem materialnym.Pozwala on Anna Łebkowska : Interpretacja prozy Zofii Romanowiczowej: 581 […] sprawdzić, upewnić się, unikając pośrednictwa tego, co złudne; daje możliwość zetknięcia bezpośredniego, choć jedynie z tym, co dostępne za pomocą tego właśnie zmysłu, a więc z tym, […]
Ból, kojarzony na ogół z dotykiem, jest w istocie osobnym zmysłem somatycznym, związanym z receptorami bólowymi (tzw. nocyceptorami) obecnymi w skórze. Według definicji przyjętej w 1979 roku przez Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu (IASP) jest to „nieprzyjemne, zmysłowe i emocjonalne przeżycie towarzyszące istniejącemu lub zagrażającemu uszkodzeniu tkanki bądź jedynie odnoszone do […]
Poezja Czesława Miłosza zanurzona jest w świecie zmysłowych doznań,afirmuje wielokształtny byt i dąży do oddania pełni obecności człowieka w świecie, opowiadając się jednocześnie po stronie „metafizyki obecności”. Autor Drugiej przestrzeni „deklaruje się jako poeta słowa »jest« – i to we wszystkich jego znaczeniach: od fizykalnego po metafizyczne” (Zaleski 2005: 220), […]
Twórcy staropolscy chętnie odwoływali się do motywów związanych z instrumentami muzycznymi. Najczęściej występujący w źródłach i najlepiej opisany jest motyw lutni (liry, cytry), który przeważnie funkcjonuje jako topos eksordialny i, jako taki, symbolizuje poezję lub melopezję2Eksordialny – Pojęcie oznaczające pierwsze […]
Czy podmiot młodej warszawskiej poezji wojennej – o ile można sobie pozwolić na takie uogólnienie – odczuwa smak świata, w którym istnieje? Czy pośród jego sensualnych kompetencji mieści się także zdolność smakowania rzeczywistości? Pytanie wydaje się warte podjęcia. Oto dwa fragmenty poetyckie wynotowane z dwu wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego: Krzysztof […]