W epoce staropolskiej pod pojęciem mitów, określanych jako fabuły, bajki (sam wyraz „mit” wszedł języka polskiego dość późno i nie jest jeszcze notowany przez Lindego), rozumiano opowieści o bogach tworzące mitologię antyczną. Wiedzę o niej szesnasto- i siedemnastowieczni poeci czerpali z mitografii, szkolnych słowników i kompendiów, ale źródłem najbardziej bezpośrednim […]
Zimorowic Szymon
5 wpisów
Pojęcie rany miłosnej (vulnus amoris) jest częścią wywodzących się z antyku i rozpowszechnionych w poezji staropolskiej koncepcji: miłości jako walki i miłości jako choroby. Wiąże się również z próbą wyjaśnienia na gruncie filozofii jako ówczesnej wiedzy o człowieku fenomenu miłości, etapów miłosnego zaangażowania (czego literackim przejawem jest topos pięciu stopni […]
Metamorfoza jest jednym z motywów antycznych wykorzystywanych w literaturze dawnej. Źródłem opowieści o przemianie człowieka w zwierzę, roślinę lub element przyrody nieożywionej jest mitologia grecka, ale docierają one do świadomości nowożytnych czytelników i twórców za pośrednictwem literatury klasycznej. Dziełem, które miało decydujący wpływ na spopularyzowanie tej tematyki, były Metamorfozy Owidiusza […]
Petrarkizm jest to nurt w poezji europejskiej, rozwijający się od schyłku XIV do połowy XVII wieku; polegający na naśladowaniu poezji Francesca Petrarki (1304-1374) pisanej in volgare, choć bywa również traktowany jako wielostronne oddziaływanie całej, także łacińskiej twórczości Petrarki. Właściwym prawodawcą nurtu stał się Pietro Bembo, który w sławnym traktacie Prose […]
Z wieku XIV pochodzą najstarsze polskie świadectwa funkcjonowania starożytnego chrześcijańskiego symbolu pocałunku, traktowanego jako znak pokoju w staropolskiej liturgii mszalnej (kodyfikacja biskupa płockiego Jakuba z Korzkwi Syrokomli). Odnosił się do tego zwyczaju jeszcze Piotr Skarga SJ (1536-1612) w Kazaniu o siedmiu sakramentach (1600). Przekazywanie pocałunku pokoju odbywało się początkowo w […]