Jednym z wariantów horacjańskiego toposu ut pictura poesis jest dążenie do szeroko rozumianej literackości malarstwa (ut poesis pictura). Zagadnienie to obejmuje kwestie narracyjności sztuk plastycznych, zastosowania do nich kategorii opowiadania czy opisu (Poprzęcka 1986), ale także pytanie o alegorię, symbol i metaforę, które, utożsamiane ze zjawiskiem wyłącznie językowym, stały się […]
sztuka
74 wpisy
Termin „wygodny” w odniesieniu do muzeum wiązać można z refleksją nad naturą tej instytucji, jaka jest domeną tzw. „nowej muzeologii” (Vergo 2005: 313-334; Szczerski 2005: 335-344). Podobne skojarzenia rodzi problematyka ciała w muzeum, zagadnienia łączące się z rozumieniem potrzeb publiczności, w tym jej możliwości percepcyjnych (Valéry 2005: 88). Jeżeli jednak […]
Prace nazywane przez Magdalenę Abakanowicz abakanami pojawiły się w twórczościartystki (ur. 1930) w końcu lat 60. XX wieku. Od czasu studiów na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych (dyplom w 1954 roku) Abakanowicz zajmowała się tkaniną. Początkowo tworzyła tkaniny malowane, ale na przełomie lat 50. i 60. zaczęła eksperymentować z formą gobelinu. […]
Pamięć zbiorowa utrzymuje bliski związek z przestrzenią, ma swoją własnątopografię, która zmienia się w czasie. Znaczenia przeszłości należy odczytywać w kontekście przestrzeni, wpisania historii w konkretne miejsca, zabytki i relikty przeszłości, krajobrazy, a także w nas samych. Miejsca naznaczone przeszłością silnie oddziałują na różne zmysły: wzrok, słuch, węch, ale oddziałują […]
We wczesnym okresie swojej twórczości rzeźbiarka Alina Szapocznikow (1926-1973) stworzyła kilkanaście popiersi ukazujących bliskie jej osoby, znajomych czy ją samą (m.in. Portret Zdenka, 1947; Autoportret, 1948; Portret matki, 1950; Portret Gastona Lerendu, 1950; Portret Simone Lerendu, 1950; Portret Hanny Porębskiej; 1953; polichromowany Portret Krzysztofa Teodora Toeplitza, 1955). Wszystkie one realizują […]
Rzeźbiarka Alina Szapocznikow (1926-1973) około 1960 roku zaczęła intensywnie eksperymentować z różnymi materiałami (np. z cementem plastycznym) i technikami ich opracowania. Zachowane z tego czasu wypowiedzi artystki ujawniają główny, a przynajmniej jeden z najważniejszych celów tych eksperymentów. W wywiadzie opublikowanym w 1960 roku w „Sztandarze Młodych” Szapocznikow opowiadała o tym, […]
Centralnym punktem doktryny chrześcijańskiej są narodziny Boga-człowieka z kobiety. Wzmianki o matce Chrystusa w kanonicznych ewangeliach pojawią się jednak sporadycznie. Narodziny Jezusa pobieżnie opisali tylko św. Łukasz i św. Mateusz. Ewangelia Łukaszowa opisuje także Zwiastowanie Marii i Nawiedzenie św. Elżbiety, po którym następuje Magnificat. To jedyne poświęcone bezpośrednio Marii fragmenty […]
Średniowieczne poglądy na temat optyki i uwarunkowań percepcji wzrokowej kształtowały się głównie pod wpływem traktatu Kitab al-Manazir (Księga Optyki) autorstwa działającego na przełomie X i XI wieku arabskiego uczonego Alhazena. Księga Optyki została przetłumaczona na łacinę w XII wieku i stała się podstawą najważniejszych średniowiecznych rozpraw z tej dziedziny. Należy […]
Wytwory sztuk plastycznych działają nie tylko na wyobraźnię, lecz także na zmysły odbiorcy, który w układzie barwnych plam, refleksach światła, splocie linii i bogactwie faktur odnajduje echo swych cielesnych doświadczeń. Sensualne pobudzenie w kontakcie z dziełem nie jest jednak tożsame z doznawaniem świata materialnego, bo w sztuce to, co widzialne […]
Sensualne środowisko muzeum modernistycznego jest całkowicie podporządkowane oku z racji epistemologicznej podstawy muzeum. Michel Foucault nazwie muzeum heterotopią, realnym miejscem wcielającym utopie mające postać konstrukcji teoretycznych (Foucault 1986: 22-28). Ekspozycja jest wypowiedzią naukową daną w zmysłowym przedstawieniu – wypowiedzią na temat przyrodoznawstwa, człowieczeństwa, narodu, sztuki. Autonomiczne środowisko muzealne (wydzielone ze […]