Synestezja w poezji Młodej Polski nie była tylko jednym z ulubionych środków artystycznych. Zainteresowania nią wiązało się z przekonaniem, że pozwala ona rozszerzyć granice percepcji i dotrzeć do niedostępnych w inny sposób ludzkiemu poznaniu sfer. Symbolizm jako prąd literacki o podłożu mistycznym nadał synestezji znaczenie rewelatorskie związane z odkrywaniem tajemniczych […]
Korab-Brzozowski Stanisław
5 wpisów
Dzwony i ich bicie były w poezji młodopolskiej jednym z często powracających motywów o charakterze nastrojowym, o wiele rzadziej jednak w utworach poetyckich ukazywano samą percepcję słuchową ich dźwięku. W dodatku podmiotem percepcji bywała w utworach tych często enigmatycznie niedookreślona „dusza”, co również odbierało opisom poetyckim wymiar utrwalania konkretnego doznania […]
Zarówno głuchota, jak i niemota są stanami wynikającymi z dwu przeciwstawnych, choć zarazem specyficznie wspólnych, braków. Głuchota – uniemożliwiająca docieranie bodźców słuchowych – staje się znakiem szczególnego rodzaju lęku przybierającego niemal natychmiast charakter metafizyczny. Podobnie sytuacja ma się w przypadku niezdolności mówienia. Tu najbardziej oczywistą konotacją będzie poczucie niemocy twórczej. […]
Smak należy do zmysłów najrzadziej pojawiających się w liryce Młodej Polski. I jeżeli już zostaje wykorzystany, to najczęściej w wersji pozbawionej niemal zupełnie aspektów sensualnych. Staje się mianowicie symbolem – odnoszonym przede wszystkim do pojęć o charakterze abstrakcyjnym. Tego typu zależności – ograniczenie do minimum aspektu cielesnego a uwypuklanie znaczenia […]
Zmysł węchu z pewnością nie gra w liryce Młodej Polski roli pierwszoplanowej. Znacznie bardziej istotny i wyrazisty okazuje się przede wszystkim wzrok, potem słuch. Niemniej jednak zmysł węchu (a właściwie konieczne jest rozróżnienie: zapach) staje się niemal za każdym razem, gdy tylko się pojawia, bardzo mocnym akcentem — kształtującym nastrój, […]