Zarówno głuchota, jak i niemota są stanami wynikającymi z dwu przeciwstawnych, choć zarazem specyficznie wspólnych, braków. Głuchota – uniemożliwiająca docieranie bodźców słuchowych – staje się znakiem szczególnego rodzaju lęku przybierającego niemal natychmiast charakter metafizyczny. Podobnie sytuacja ma się w przypadku niezdolności mówienia. Tu najbardziej oczywistą konotacją będzie poczucie niemocy twórczej. […]
Korab-Brzozowski Wincenty
5 wpisów
Liryka Młodej Polski jest zdominowana przez obrazy krat, kajdan, łańcuchów, pęt. Poczucie bycia uwięzionym należy do bardzo częstych stanów świadomości określających status podmiotu lirycznego. Poczucie to wiąże się także ze specyfiką przestrzeni, budowanej za pomocą obrazów lochów, zamkniętych grot, grobowców, trumien, labiryntów, itd. Klaustrofobiczne lęki powiązane zostają także z ruchem […]
Smak należy do zmysłów najrzadziej pojawiających się w liryce Młodej Polski. I jeżeli już zostaje wykorzystany, to najczęściej w wersji pozbawionej niemal zupełnie aspektów sensualnych. Staje się mianowicie symbolem – odnoszonym przede wszystkim do pojęć o charakterze abstrakcyjnym. Tego typu zależności – ograniczenie do minimum aspektu cielesnego a uwypuklanie znaczenia […]
Poetycki obraz odbicia i podwojenia pełnił w literaturze przełomu XIX i XX wieku wielorakie funkcje, odnosił się między innymi do introspekcji, kontemplacji, twórczości, zagadek poznania, tajemnicy bytu. Dal opisu tematu literackiego rozróżnienie między światem natury z jednej strony a światem stworzonym przez człowieka z drugiej strony, wydawałoby się istotne. Ważne […]
Zmysł węchu z pewnością nie gra w liryce Młodej Polski roli pierwszoplanowej. Znacznie bardziej istotny i wyrazisty okazuje się przede wszystkim wzrok, potem słuch. Niemniej jednak zmysł węchu (a właściwie konieczne jest rozróżnienie: zapach) staje się niemal za każdym razem, gdy tylko się pojawia, bardzo mocnym akcentem — kształtującym nastrój, […]