Badanie relacji języka i płci we współczesnych polskich ofertach pracy (Podstawę materiałową stanowiło ponad 3 tysiące ogłoszeń wyekscerpowanych z Dodatku do „Gazety Wyborczej” – „Praca” Nr 32 – 43, ukazującego się w każdy poniedziałek od 6 VIII do 22 X 2001 r.)wykazało, że pojęcie płci jest w nich konceptualizowane w […]
Nowosad-Bakalarczyk, Marta
22 wpisy
Odniesienie płciowe niektórych rzeczowników precyzuje kontekst ich użycia. Dotyczy to większości osobowych rzeczowników rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej i mnogiej (także ich tekstowych ekwiwalentów). Porównajmy znaczenia słowa student w poniższych zdaniach: [1]Spotkałem studenta pierwszego roku. [2] Student ma prawo do egzaminu poprawkowego. [3] Na wykład przyszło pięćdziesięciu studentów, w tym […]
Badanie języka używanego w ogólnopolskiej wysokonakładowej prasie, przeprowadzone pod kątem stosowanych sposobów kodowania informacji o płci ujawniło, że w różnych typach czasopism płeć jest swoiście konceptualizowana i językowo wyrażana. W zależności od wagi kategorii płci w przedstawianym w danym czasopiśmie obrazie rzeczywistości opozycja płeć męska – płeć żeńska jest językowo […]
Badania nad statusem kobiet i mężczyzn we współczesnym świecie wpłynęły na wyodrębnienie się nowego kierunku badań językoznawczych – lingwistyki feministycznej. Ta nowa dziedzina językoznawstwa rozwinęła się w latach 70. w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, zajmuje się szeroko rozumianą problematyką relacji języka i płci. Prace badawcze tego kierunku tworzą dwa […]
Największą grupę stanowią ogłoszenia, w których zastosowane środki językowe ( morfologiczne i leksykalne) są tak dobrane, by objąć nimi zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Nadawca poszukujący osób do pracy niejako abstrahuje od ich płci. Ogłoszenia z tej grupy są adresowane do kobiet i/lub mężczyzn. Wśród nich można wyodrębnić kilka podgrup: […]
Założenie, że kobieta i mężczyzna to dwa różne podmioty różnie wyposażone biologicznie (W najnowszych badaniach dotyczących różnic między kobietami a mężczyznami powraca się do starej tezy (popartej nowymi dowodami), że wszelkie różnice między osobami różnej płci mają podłoże biologiczne (Moir, Jessel 1993). ) i kulturowo, posiadające inną tożsamość płciową, w […]
Do ustalenia pełnego zespołu cech przypisywanych potocznie kobiecie, wchodzących do kognitywnej definicji leksemu kobieta, zmierzała ankieta przeprowadzona przeze mnie w 1997 r. wśród 100 studentów (50 kobiet i 50 mężczyzn). Pytania brzmiały (Pytania miały charakter swoiście ukierunkowany, dotyczyły cech kobiety „typowej” i „prawdziwej”. Celem było sprawdzenie czy zmiana modyfikatora przy […]
Różna proweniencja analizowanych przysłów (Przysłowia stanowiące podstawę prezentowanych analiz zostały wyekscerpowane z Nowej księgi przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich pod red. Juliana Krzyżanowskiego.)– ludowa i literacka sprawia, że oddają poglądy na temat kobiet zawarte w literaturze i folklorze. Obraz kobiety utrwalony w przysłowiach zawiera pewien zestaw cech przypisywanych kobiecie i […]
Obok wykładników leksykalnych, słowotwórczych, fleksyjnych, kontekstowych i konsytuacyjnych płeć może mieć też eksponenty składniowe. Przyjmuję, że wykładnikami składniowymi płci są zróżnicowane rodzajowo końcówki fleksyjne wyrazów składniowo podrzędnych wobec nazwy osoby, skorelowane z jej płcią. Np. [1] Furman poinformowała jedynie, że NFZ poda tę informację „jak najszybciej się da”. GW 143/2003, […]
Płeć to wedle definicji słownikowej‘ogół cech charakteryzujących i odróżniających osobniki żeńskie i męskie; także: ogół osobników wyróżniających się tymi cechami’ (Zgółkowa 1994-2003: 116-17). Pojęcie płci zakłada przeciwstawianie męskości i żeńskości, organizmów męskich i żeńskich, o czym świadczy między innymi istnienie takich wyrażeń językowych, jak płeć odmienna, przeciwna, różnice płci. Jest […]