Wrażenia słuchowe w poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego można rozpatrywać w różnych kontekstach. Osobnym zagadnieniem mogłaby być np., trudna tu do pomieszczenia, obecność w jego poezji rozmaitych instrumentów muzycznych i ich dźwięków, obecna nie tylko w wierszu Do swej lutni (Lyr II 3, Sarbiewski 1892: 47). Możemy natomiast rozważyć sugestie oralności […]
okres staropolski
Ciało w poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego można dostrzegać na wiele sposobów. Pojawiają się w niej mianowicie z jednej strony obrazy ciała, czyli różne formy zmysłowego postrzegania jego urody czy szpetoty, z drugiej zaś – rozmaite czynności, doświadczenia i funkcje ciała, a w końcu fikcje ciała oraz ucieleśnienia alegorii. Na samym […]
Wrażenia wzrokowe w poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego można rozpatrywać biorąc pod uwagę zarówno refleksję nad wzrokowym postrzeganiem rzeczywistości, nad działaniem zmysłu wzroku oraz nad funkcjami oka, jak i swego rodzaju „malowanie słowem” czyli świat kształtów, barw i świateł dostrzegalny w tej poezji. Osobne zagadnienie stanowi emblematyczność poezji Sarbiewskiego, nierozważana tu […]
Można bez przesady powiedzieć, że kastraci stanowili fundament włoskiej muzyki wokalnej doby baroku, choć w muzyce europejskiej pojawili się już w XVI wieku. Jako że w siedemnastowiecznej Polsce w dworskiej kulturze muzycznej dominował styl włoski, nie powinno nas dziwić, że zjawisko, nazywane niekiedy przez muzykologów mianem fenomenu kastrata, znalazło także […]
Twórcy staropolscy chętnie odwoływali się do motywów związanych z instrumentami muzycznymi. Najczęściej występujący w źródłach i najlepiej opisany jest motyw lutni (liry, cytry), który przeważnie funkcjonuje jako topos eksordialny i, jako taki, symbolizuje poezję lub melopezję2Eksordialny – Pojęcie oznaczające pierwsze […]
Zmysły jako źródło poznania przeszłości Antyczni i średniowieczni historycy nie odczuwali potrzeby szczegółowego rozważania zagadnienia źródeł poznania przeszłości, ograniczając się do zwięzłych wzmianek na temat sposobów, w jaki pozyskali wykorzystaną wiedzę (pierwszeństwo przyznać należy zwięzłej rozprawie żyjącego w II wieku retora Lukiana z Samosat Jak należy pisać historię, jednak pierwsze […]
Antyczna historiografia nie wypracowała ani hierarchii źródeł, ani jednej, powszechnie obowiązującej metody postępowania z nimi, jednak z rozsianych po zachowanych pracach refleksjach można wnosić, że wiedzę o zdarzeniach pozyskiwano z dzieł poprzedników, własnego doświadczenia oraz relacji świadków. Do źródeł niehistoriograficznych (np. dokumentów) sięgano rzadko, mimo że antyczni dziejopisowie dysponowali stosownymi […]
Mianem marinizmu określa się nurt obecny w wielu literaturach europejskich wieku XVII i XVIII, polegający na naśladowaniu maniery twórczości włoskiego poety barokowego Giambattisty Marina (1569-1625), rozpoznawalny na poziomie poetyki, gustu, tematyki, zasobów inwencyjnych, gatunków i sytuacji lirycznych, motywów metaforycznych i obrazowych, konceptów, a wyrażający się również w przekładach, przeróbkach i […]
Marinizm polski jest fenomenem nieco późniejszym niż włoski. W rozwoju polskiej poezji odegrał on poważną rolę jako szkoła gatunków lirycznych i konceptu, a przede wszystkim jako literacka przestrzeń kształtowania się języka erotycznego, jego leksyki i metaforyki. Wczesnym świadectwem polskiej recepcji autora L’Adone jest pochlebna wzmianka o włoskim poecie w Characteres […]
Adon – polski anonimowy przekład poematu Giambattisty Marina L’Adone, powstały najprawdopodobniej w latach 1625-1647 (Marinelli, Mrowcewicz 1993: 31). Poemat L’Adone był najwybitniejszym dziełem Giambattisty Marina i summą jego poetyki. Powstał pod koniec ośmioletniego pobytu poety w Paryżu, gdzie też został po raz pierwszy wydany in folio w latach 1621-23 i […]