Twórczość Tadeusza Różewicza w najważniejszym, najbardziej dla tego poety podstawowym nurcie, podporządkowana jest odtwarzaniu i przeżywaniu na nowo doświadczeń traumatycznych czasu Zagłady. Utwory autora Niepokoju odczytywać można jako swego rodzaju zapis zaburzeń potraumatycznych. O tym, że generowane przez doświadczenie traumatyczne poczucie rozpadu czy śmierci świata, anihilacji wszelkich wartości, ogołocenia z […]
Ból
Metafory związane z rodzeniem, porodem oraz macierzyństwem należą do najczęstszych w poezji Anny Świrszczyńskiej i często wykraczają poza fizjologiczną dosłowność. W tomie Wiatr z 1970 roku poetka zawarła osobny cykl wierszy Matka i córka, w którym opisuje rozmaite aspekty doświadczenia macierzyńskiego. Ustanawia także zasadę matrylinearną: aby móc opowiedzieć o własnym […]
Reprezentacje męskiego ciała w literaturze romantycznej są najczęściej schematyczne i częściowe, w efekcie więc rzadko przyczyniają się do zindywidualizowania kreacji bohatera. Oczywiście, uprzywilejowana jest w nich twarz, oczy, czoło – szczególnie ujawniające walor semiotyczny, dość przypomnieć o oczach Konrada z III cz. Dziadów czy o jego ranie na czole (Dopart […]
Jednym z ważnych przeżyć związanych z romantycznym doświadczeniem ciała jest łącząca się z nim trauma, uraz psychiczny, który wynika z cierpienia ciała czy też poczucia łączącego się z nim ograniczenia. O takim urazie świadczyć będzie bądź częste powracanie związanych z nim tematów korporalnych w twórczości pisarza, bądź specyficzne fantazmatyczne opracowanie […]
Zmysł dotyku uznawany bywa często za najbardziej wiarygodną formę kontaktu ze światem materialnym.Pozwala on Anna Łebkowska : Interpretacja prozy Zofii Romanowiczowej: 581 […] sprawdzić, upewnić się, unikając pośrednictwa tego, co złudne; daje możliwość zetknięcia bezpośredniego, choć jedynie z tym, co dostępne za pomocą tego właśnie zmysłu, a więc z tym, […]
Ból, kojarzony na ogół z dotykiem, jest w istocie osobnym zmysłem somatycznym, związanym z receptorami bólowymi (tzw. nocyceptorami) obecnymi w skórze. Według definicji przyjętej w 1979 roku przez Międzynarodowe Towarzystwo Badania Bólu (IASP) jest to „nieprzyjemne, zmysłowe i emocjonalne przeżycie towarzyszące istniejącemu lub zagrażającemu uszkodzeniu tkanki bądź jedynie odnoszone do […]
Demonologia ludowa to zbiór wierzeń w istoty demoniczne oraz zespół praktyk magiczno-religijnych podejmowanych przez ludzi w celu ochrony i obrony przed tymi istotami. Ludowe wierzenia demoniczne wytyczają granicę wyobraźni społeczności tradycyjnej w zakresie transformacji ciała ludzkiego za życia i po śmierci. Źródła demonologii Demonologia chłopska charakteryzuje się olbrzymim bogactwem i […]
Wśród wykreowanych przez Leśmiana bohaterów wyróżnia się grupa istot z różnego rodzaju cielesnymi deformacjami, stworzeń nie mieszczących się w świecie Normy. Samą swoją obecnością szpecą one „przystojność przestworza”, jak ów Dusiołek z Łąki z roku 1920 – z pyskiem „z żabia ślimaczym”, z „zadem tylim, co kwoka, kiedy znosi jajo”, […]
Choroba w świecie wykreowanym przez Leśmiana jest nieodstępnym towarzyszem większości bohaterów, czy są to istoty ludzkie – kulawy Żołnierz, nędzarz na wózku, bohaterowie Pieśni kalekujących z Łąki 1920 (Leśmian 2000: 251-253, 243-244), dwoje ludzieńków, co „zachorzeli tak bardzo, jak nikt dotąd na świecie” (Leśmian 2000: 270), czy byty baśniowe z […]
Ciało w poezji Macieja Kazimierza Sarbiewskiego można dostrzegać na wiele sposobów. Pojawiają się w niej mianowicie z jednej strony obrazy ciała, czyli różne formy zmysłowego postrzegania jego urody czy szpetoty, z drugiej zaś – rozmaite czynności, doświadczenia i funkcje ciała, a w końcu fikcje ciała oraz ucieleśnienia alegorii. Na samym […]