W ogłoszeniach kierowanych wyłącznie do kobiet używa się nazw gramatycznie żeńskich. Nazwy te mogą być dwojakiego typu: 1. Gramatycznie żeńskie formy sufiksalne – w przebadanych ogłoszeniach odnaleziono 51 różnych tego typu form. Wśród nich przeważają formy z formantem -ka (np. sekretarka, opiekunka, telemarketerka), rzadsze są formy z -yni (-ini) (np. […]
Językowy obraz świata
Ogłoszenia kierowane wyłącznie do mężczyzn w zależności od sposobu zakodowania informacji o płci męskiej poszukiwanego kandydata do pracy rozpadają się na kilka podgrup: 1. Ogłoszenia zawierające prymarną nazwę męską mężczyzna, np. [1] Mężczyznom do handlu na bazarze, z zamieszkaniem pod Krakowem. (GW-P 32/2001, s. 4) W ogłoszeniach tych, podobnie jak […]
Odniesienie płciowe niektórych rzeczowników precyzuje kontekst ich użycia. Dotyczy to większości osobowych rzeczowników rodzaju męskiego w liczbie pojedynczej i mnogiej (także ich tekstowych ekwiwalentów). Porównajmy znaczenia słowa student w poniższych zdaniach: [1]Spotkałem studenta pierwszego roku. [2] Student ma prawo do egzaminu poprawkowego. [3] Na wykład przyszło pięćdziesięciu studentów, w tym […]
Badania nad statusem kobiet i mężczyzn we współczesnym świecie wpłynęły na wyodrębnienie się nowego kierunku badań językoznawczych – lingwistyki feministycznej. Ta nowa dziedzina językoznawstwa rozwinęła się w latach 70. w Stanach Zjednoczonych i Europie Zachodniej, zajmuje się szeroko rozumianą problematyką relacji języka i płci. Prace badawcze tego kierunku tworzą dwa […]
Badanie języka używanego w ogólnopolskiej wysokonakładowej prasie, przeprowadzone pod kątem stosowanych sposobów kodowania informacji o płci ujawniło, że w różnych typach czasopism płeć jest swoiście konceptualizowana i językowo wyrażana. W zależności od wagi kategorii płci w przedstawianym w danym czasopiśmie obrazie rzeczywistości opozycja płeć męska – płeć żeńska jest językowo […]
Największą grupę stanowią ogłoszenia, w których zastosowane środki językowe ( morfologiczne i leksykalne) są tak dobrane, by objąć nimi zarówno mężczyzn, jak i kobiety. Nadawca poszukujący osób do pracy niejako abstrahuje od ich płci. Ogłoszenia z tej grupy są adresowane do kobiet i/lub mężczyzn. Wśród nich można wyodrębnić kilka podgrup: […]
Różna proweniencja analizowanych przysłów (Przysłowia stanowiące podstawę prezentowanych analiz zostały wyekscerpowane z Nowej księgi przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich pod red. Juliana Krzyżanowskiego.)– ludowa i literacka sprawia, że oddają poglądy na temat kobiet zawarte w literaturze i folklorze. Obraz kobiety utrwalony w przysłowiach zawiera pewien zestaw cech przypisywanych kobiecie i […]
Do ustalenia pełnego zespołu cech przypisywanych potocznie kobiecie, wchodzących do kognitywnej definicji leksemu kobieta, zmierzała ankieta przeprowadzona przeze mnie w 1997 r. wśród 100 studentów (50 kobiet i 50 mężczyzn). Pytania brzmiały (Pytania miały charakter swoiście ukierunkowany, dotyczyły cech kobiety „typowej” i „prawdziwej”. Celem było sprawdzenie czy zmiana modyfikatora przy […]
Założenie, że kobieta i mężczyzna to dwa różne podmioty różnie wyposażone biologicznie (W najnowszych badaniach dotyczących różnic między kobietami a mężczyznami powraca się do starej tezy (popartej nowymi dowodami), że wszelkie różnice między osobami różnej płci mają podłoże biologiczne (Moir, Jessel 1993). ) i kulturowo, posiadające inną tożsamość płciową, w […]
Marian Bugajski w swym lingwistycznym studium zapachów zwraca uwagę na niską frekwencję ich nazw w tekstach mówionych (Bugajski 2004: 82) oraz na swoistą „nieautonomiczność” leksyki z tej domeny. Mówiąc „nieautonomiczność”, mam na myśli dwie charakterystyczne właściwości. Po pierwsze tę, że nazwy niektórych jakości zapachowych są „pożyczone” z domeny smaków, jak […]