W świecie dwudziestowiecznej poezji polskiej idea postrzegania sensualnego jako tego sposobu percepcji świata, jaki najbliższy jest człowiekowi żyjącemu w zgodzie z przyrodą, człowiekowi wsi, „cyganowi”, człowiekowi-włóczędze, człowiekowi zakorzenionemu w naturze – wpisana została w pewnego rodzaju utopijne myślenie, dzięki któremu zyskała przede wszystkim znaczenie gwarancji życia pełniejszego i prawdziwszego. Uaktywnienie […]
Nowak Tadeusz
W polszczyźnie da się wyróżnić trzy rodzaje konstrukcji gramatycznych wykorzystywanych przy werbalizacji doznań zapachowych. Wrażenia węchowe zasadniczo nie podlegają ujęzykowieniu, są na różne sposoby werbalizowane z zastosowaniem wspomnianych konstrukcji gramatycznych. Krystyna Pisarkowa uważała, że „nie zagnieżdżają się w słownictwie” (Pisarkowa 1972: 208). Wspomniane konstrukcje bywają modyfikowane, przekształcane i rozbudowywane w […]
Słowo „zapach” w języku polskim kojarzone jest przede wszystkim z wonią przyjemną, mimo że zakres semantyczny tego pojęcia obejmuje całą gamę wrażeń węchowych, jakie człowiek jest w stanie odebrać. Mówiąc o zapachu wsi w nurcie dwudziestowiecznej prozy chłopskiej, należy mieć na uwadze ten szerszy zakres znaczeniowy przywołanego pojęcia, bowiem pisarze […]
Wzrok, słuch czy węch pozwalają zidentyfikować dany element otaczającej rzeczywistości (lub przynajmniej ustalić poszczególne jego właściwości) bez konieczności zmniejszania dystansu między podmiotem a przedmiotem poznania. Dotyk tymczasem wymaga od poznającego bezpośredniego kontaktu z nieznanym, każe zbliżyć się do niego na niebezpieczną odległość, a tym samym narazić się na konsekwencje takiego […]
Tropiąc motywy oniryczne oraz pokrewne états seconds, o których mówili surrealiści (odmienne stany, stany alternatywne), należy pamiętać o zastrzeżeniu, jakie Janusz Sławiński sformułował pisząc o poezji Jana Brzękowskiego: „Marzenie senne należy do tego zespołu odwiecznych tematów poezji, co do których stwierdzenie, że gdzieś występują, nic jeszcze nie orzeka o własnościach […]