W architekturze i jej percepcji węch odgrywa istotną rolę, jest immanentnie w nią wpisany, ludzie bowiem „nie mogą uciec przed zapachem. Zapach […] jest bratem oddechu. […] wnika do ludzkiego wnętrza wraz z oddechem i ludzie nie mogą się przed nim obronić, jeżeli chcą żyć” (Süskind 2006: 157). Badania nad […]
sztuka
W kulturze wywodzącej się z Arystotelesowskiej typologii zmysłów, gdzie wzrok jest zmysłem nadrzędnym podporządkowującym sobie wszystkie pozostałe, dotyk – postrzegany jako doświadczenie najbardziej elementarne, pierwsza forma zmysłów wiążąca człowieka ze światem zwierzęcym – umieszczony jest na końcu typologii. Według Arystotelesa, z punktu widzenia moralności i metafizyki dotyk jest zawsze „ […]
Przestrzeń w muzeum tworzy system relacji rejestrowanych przez wzrok, organizuje punkty postoju i trasy poruszania się odbiorców. O jej nacechowaniu symbolicznym decydują granice budowli, a także podziały wnętrza ustalające pola wizualne. Przestrzeń w muzeach będących samodzielnymi obiektami jest szczegółowo zaplanowana i proponuje określone efekty wizualno-motoryczne, z kolei w miejscach takich […]
1. Anestetyka zapachu, bezwonność w założeniu charakteryzować powinna przestrzeń ekspozycyjną (niemal) każdego muzeum. Szczególnie istotna jest jednak dla muzeum sztuki, gdzie potęguje odczucie duchowego wymiaru ekspozycji, w muzeach przyrodniczych z kolei świadczy o badaniu naukowym (którego warunkiem jest często śmierć organizmu). Bezwonność wzmacnia sugestie pozaczasowości i niematerialności przestrzeni ekspozycyjnej, stoi […]
1. Wzrok to zmysł prymarny dla muzeum modernistycznego, w muzeum otwartym uzupełniony o doznania innych zmysłów oraz cielesne uczestnictwo odwiedzających. Jest zmysłem poznawczym, estetycznym, politycznym (nadzorującym) i ekonomicznym, umożliwia swobodne poruszanie się w zorganizowanej do oglądania przestrzeni. W środowisku muzeum istnieje wiele rodzajów aktywności wzrokowej, Jerzy Świecimski wymienia ogląd aktywny, […]
Jednymi z ważniejszych przedmiotów kultu w chrześcijaństwie są obrazy powstałe (jak wierzono) za życia Chrystusa i ukazujące dzięki temu autentyczne oblicze Syna Bożego. Ich podstawowy cel – utrwalenie wyglądu – sytuuje je w szeroko rozumianej kategorii portretu. Jednak umieszczanie tych wizerunków w rozbudowanych relikwiarzach, skutkujące znacznym ograniczeniem dostępu wzrokowego, wskazuje, […]
Jednym z najważniejszych pytań formułowanych przez historię sztuki pozostaje związek pomiędzy rzeczywistością a jej reprezentacją w dziele. Relacja świata przedstawionego do natury jest najczęstszym wyznacznikiem stylów, kierunków i szkół w sztukach plastycznych. Punktem wyjścia pozostaje tu realizm rozumiany jako „odtwarzanie rzeczywistości w sposób obiektywny, zgodny z bezpośrednią obserwacją natury” (Sieradzka […]
Performans opisywany jest jako nieskrępowana regułami forma praktyki kulturowej, toteż określenie „performans klasyczny” może wydawać się niedorzeczne. W początkach swego rozwoju performans był przede wszystkim odmianą antysztuki, nieuchwytnym teoretycznie, intermedialnym, anarchicznym i rebelianckim fenomenem, wygenerowanym przez głęboki kryzys i kontrkulturę (Goldberg 1988: 9, Dziamski 1984: 41, Morawski 1981: 228-241). Fakt, […]
Karły1Emblemat – Emblemat (emblem) rozumiany jest tutaj jako „przedstawienie przedmiotu, oznaczające pojęcie, ideę, instytucję (np. praca – młot, władza – berło […]). W odróżnieniu od atrybutu towarzyszącego figurom świętych lub personifikacji, emblemat jest znakiem samodzielnym” (Kubalska-Sulkiewicz i in. 1996: 101). Tak definiowane emblematy nie są naturalnie tożsame z emblematami rozumianymi […]