Intensywny, nierzadko dramatyczny przebieg chorób zarazowych powodował, że miały one niebywały wpływ na przemiany społeczne, kulturowe, gospodarcze. Jednocześnie zjawisko epidemii bardzo często obecne było w sztukach wizualnych i literaturze. W starożytności i średniowieczu najczęstszą epidemią była dżuma, w renesansie – syfilis i poty angielskie, natomiast od XVII wieku nastał okres […]
sztuka
74 wpisy
Żebracy należeli w wiekach średnich i czasach nowożytnych do grupy tzw. „ludzi luźnych” (zob. Grodziski 1961), w języku polskim nazywano ich włóczęgami, wagabundami, wałęsami, wagusami, wolnicami, wolicami. Tworzyli odrębną społeczność, zakładali specjalne korporacje, co ułatwiało pozyskiwanie jałmużny, posiadali również hermetyczny język gestów i tajną mowę (pierwsze wzmianki o języku używanym […]
Od czasów starożytnych serce należy do najpowszechniejszych motywów w sztuce. Cielesność serca i wybijany przez nie rytm od zawsze włączano w różnorakie układy symboliczne i metaforyczne. Problematyka życia duchowego i emocjonalnego nie eliminuje wyobrażeń fizycznego, materialnego narządu. Serce a duchowość chrześcijańska W Starym i Nowym Testamencie serce jest punktem centralnym […]
Owłosienie nadmierneuogólnione (hypertrichosis congenita universalis (Ten typ schorzenia nazywany jest również owłosieniem płodowym (hypertrichosis foetalis) bądź rzekomym nadmiernym owłosieniem mieszkowym (pseudohypertrichosis lanuginosa).)) należy do rzadkich chorób wrodzonych. Objawia się uogólnionym porostem włosów w pewnych okolicach skóry lub na całej powłoce skórnej. Osoby dotknięte tym schorzeniem już od średniowiecza nazywane były […]
W świecie starożytnym osoby chore psychicznie oraz dotknięte epilepsją uznawano za napiętnowane boską karą. Tajemnicze zachowanie i duchowe cierpienia miały być wynikiem złych uczynków, braku moralności czy aktu zaniedbania wobec bogów. Chrześcijaństwo nie odrzuciło tej koncepcji, jedynie dokonało jej transformacji, w myśl której supranaturalistyczne siły zdolne szafować chorobami przyjmują kostiumdemonów […]
Jednymi z najoryginalniejszych prac powstałych w kręgu formistów były obrazy wielopłaszczyznoweTytusa Czyżewskiego, świadczące o poszukiwaniu nowych środków wyrazu silnie dezautomatyzujących percepcję wzrokową dzieł plastycznych. Wszystkie te prace zaginęły, a jedyną ich dokumentację stanowią fotografie i recenzje zamieszczone w prasie przedwojennej oraz spisy katalogowe. Czyżewski nad koncepcją obrazów wielopłaszczyznowych pracował co […]
Szał uniesień Władysława Podkowińskiego (1894, olej na płótnie, 310 x 270 cm, Muzeum Narodowe w Krakowie) to jeden z najbardziej znanych polskich obrazów, uznawany za pierwsze dzieło symbolistyczne w naszym malarstwie, a równocześnie płótno oddziałujące na odbiorcę niekonwencjonalnym w epoce Młodej Polski ujęciem erotycznego tematu. Dzieło wpisuje się w „zmysłocentryczną” […]
Zasadniczą cechą secesji było zacieranie granic między poszczególnymi rodzajami działań artystycznych, dążenie do ich syntezy oraz oddziaływanie na zmysły odbiorcy (głównie wzrok, ale też dotyk) za pomocą różnych bodźców plastycznych. Przykłady realizacji utrzymanych w stylistyce secesyjnej można wskazać w różnorodnych dziedzinach sztuki (architektura, malarstwo, grafika, rzeźba) oraz rzemiosła (witraż, meble, […]
Zasadniczą przesłanką francuskiego malarstwa impresjonistycznego była zmysłowa – wzrokowa – percepcja rzeczywistości i rejestracja na płótnie zmienności wrażeń optycznych odbieranych w trakcie subiektywnego, biernego oglądu. Sytuując impresjonizm w perspektywie zmysłocentrycznej, wśród przyjętych przez artystów (m.in. Claude Monet, Edgar Degas, Auguste Renoir) założeń, należy podkreślić znaczenie subiektywnej percepcji współczesnej rzeczywistości, wzrokowego […]
Inicjał (łac. initium – początek) to litera rozpoczynająca pierwsze zdanie tekstu (prozą lub wierszem) bądź jego wybranego fragmentu (części, rozdziału, akapitu, kolumny tekstu), różniąca się od pozostałego pisma wielkością (zajmuje kilka wierszy, występuje ponad tekst, wybiega na margines), krojem czcionki, kolorem i ozdobnością. Ostatnia cecha wiąże się z możliwością wprowadzenia […]