Pozycja kobiety w społeczeństwie polskim 2. poł. XIX wieku uległa radykalnemu przewartościowaniu, co spowodowało, że wyraźnie rozgraniczyć można etapy ewolucji także i w ubiorze kobiecym. Zmiany te, choć zdecydowane, nie były jednak gwałtowne, w efekcie czego poszczególne postawy, jak i odpowiadające im stroje współistniały ze sobą przez całe półwiecze. Strój […]
Kobieta
Na ogół uważa się, że kobiety lepiej rozróżniają barwy, a także znają i używają o wiele więcej określeń barw niż mężczyźni. Badania rzeczywiście to potwierdzają. Różnice dotyczą nie tylko rozmiaru leksykonu barw, ale także jego struktury (Stanulewicz 2010). Barwa a płeć – stan badań O znajomości barw i ich nazw […]
Jak zauważyła Grażyna Borkowska, w epoce pozytywizmu nastąpiło osłabienie zainteresowania erotyką i jej egzystencjalnym wymiarem. Autorzy tego okresu „wobec żywiołów natury, a szczególnie siły Erosa, odczuwali lęk i zakłopotanie” (Borkowska 1996: 53). Według Tadeusza Budrewicza, to „społeczne posłannictwo literatury nakazywało podporządkować tę sferę społeczeństwa wartościom patriotyzmu, solidaryzmu klasowego czy purytańskiej […]
Spośród twórców epoki pozytywizmu Eliza Orzeszkowa wydaje się pisarką najbardziej pruderyjną. Jak pisał Stanisław Brzozowski, „nie ufa ona temu, co jest w człowieku naturą, nie ufa temu, co przemawia jako pociąg i popęd. Hasło jej jest: nie ja, nie moje, nie mnie” (Brzozowski 1971: 95). Dla autorki Australczyka erotyka wiązała […]
[ K] Przedstawienie ciała Żyda w literaturze doby romantyzmu odzwierciedlało w wielu przypadkach negatywne stereotypy dotyczące społecznej, religijnej, ekonomicznej i kulturowej roli tej narodowości, niejednokrotnie jednak znacząco od nich odbiegało. Podstawowym wyróżnikiem decydującym o sposobie ukazywania postaci żydowskich w literaturze XIX wieku nie była przynależność do określonego prądu literackiego, lecz […]
Opisując K ciała kobiece, Orzeszkowa najczęściej przedstawia jedynie zasłaniające je ubrania, przy tym więcej miejsca poświęca drobiazgowym protokołom z kreacji bohaterek negatywnych, podczas gdy za sygnał dobrego prowadzenia się kobiety wystarcza zwykle krótka wzmianka o K czarnej wełnianej sukni, ozdobionej ewentualnie skromnym białym kołnierzykiem czy dyskretną broszką. Pisarka w charakterystyce […]
Metafory związane z rodzeniem, porodem oraz macierzyństwem należą do najczęstszych w poezji Anny Świrszczyńskiej i często wykraczają poza fizjologiczną dosłowność. W tomie Wiatr z 1970 roku poetka zawarła osobny cykl wierszy Matka i córka, w którym opisuje rozmaite aspekty doświadczenia macierzyńskiego. Ustanawia także zasadę matrylinearną: aby móc opowiedzieć o własnym […]
Wśród doświadczeń sensualnych zapisanych w lirykach Bolesława Leśmiana – doznania związane z patrzeniem należą do najczęściej przywoływanych i najistotniejszych. Można byłoby powiedzieć, że cały przedstawiony w poezji Leśmiana świat nieustannie patrzy i jest oglądany – patrzą brzozy, krzewy i kwiaty; chabry chcą wedrzeć się do oczu sarny, by łeb jej […]
W erotykach poetów należących w latach 30. XX wieku do grupy literackiej „Wołyń” – doświadczenie zmysłowej miłości przedstawiane było przede wszystkim jako zanurzanie się w świat magii i baśni, uleganie czarom rzucanym przez ukraińskie czarnobrewe czarownice, zamieszkujące rozśpiewane stepy w okolicach Horynia, Stochodu, Ikwy. Ukraina, owa „stepowa Hellada”, jak nazywano […]
Zmysł dotyku uznawany bywa często za najbardziej wiarygodną formę kontaktu ze światem materialnym.Pozwala on Anna Łebkowska : Interpretacja prozy Zofii Romanowiczowej: 581 […] sprawdzić, upewnić się, unikając pośrednictwa tego, co złudne; daje możliwość zetknięcia bezpośredniego, choć jedynie z tym, co dostępne za pomocą tego właśnie zmysłu, a więc z tym, […]