Tropiąc motywy oniryczne oraz pokrewne états seconds, o których mówili surrealiści (odmienne stany, stany alternatywne), należy pamiętać o zastrzeżeniu, jakie Janusz Sławiński sformułował pisząc o poezji Jana Brzękowskiego: „Marzenie senne należy do tego zespołu odwiecznych tematów poezji, co do których stwierdzenie, że gdzieś występują, nic jeszcze nie orzeka o własnościach […]
Choroba
32 wpisy
Doświadczenia ciałai cielesności w twórczości Aleksandra Wata nie należy wiązać wyłącznie z dręczącą go chorobą bólową. Twórczość Wata odpowiada niemal dokładnie założeniom projektu krytyki somatycznej, jest ona nastawiona zarówno na reprezentację doświadczenia literackiego (chodzi głównie o sam akt pisania, praktyki języka, mowę, która sytuuje się w tej poezji na różnych […]
Od razu na początku trzeba zaznaczyć, że – mimo iż problematyka empatyczności rozpościera się na obszary pozaosobowe: dotyczy przedmiotów czy świata natury – niniejsze hasło zostało jednak ograniczone do przyjętych w tekstach literackich perspektyw antropocentrycznych. Pojęcie „narracja empatyczna” może być stosowane w różnych znaczeniach wynikających zarówno z przekształceń w obrębie […]
Kobiece relacje więzienne i łagrowe, w przeciwieństwie do męskich, nie poszukują uniwersalnych paraboli, ale bardziej koncentrują się na fizycznych aspektach egzystencji (Czerska 2011: 219). Barbara Skarga w tomie wspomnień Po wyzwoleniu nie pomija tzw. wstydliwych aspektów życia w łagrze. Pokazuje, że sytuacja uwięzienia podważa obowiązujące w naszym kręgu kulturowym kategorie […]
W doświadczeniu bólu zazwyczaj jest przezwyciężana antynomia pomiędzy psyche i somą (Zińczuk 2005, por. Olejniczak 1999, por. Rembowska-Płuciennik 2004: 244), jednak w pisarstwie Andrzeja Kuśniewicza do pełnego zjednoczenia tych dwóch sfer raczej nie dochodzi. Opisy ciała cierpiącego (Patryn, Sak, Marczewski 2005), nękanego chorobą odnaleźć można już w jednej z pierwszych […]
Medycyna polska już w XVIII wieku rozwijała się na zreformowanych uniwersytetach w Krakowie i Wilnie, środowiska te utrzymywały również kontakty z naukowcami europejskimi. Coraz częściej nowinki medyczne i osiągnięcia współczesnego lecznictwa pojawiały się na łamach prasy w postaci popularyzujących rozpraw, np. w Monitorze, Magazynie Warszawskim czy Nowych Wiadomościach Ekonomicznych i […]
Fakt narodzin dziecka postrzegany z perspektywy współczesnej stanowi radosny moment pojawienia się nowej istoty na świecie. W kulturze tradycyjnej chwila opuszczenia matczynego łona kojarzona była raczej z traumatycznym doświadczeniem przekraczania granicy chaosu i kosmosu. Koniecznym stawało się wykonanie odpowiednich czynności, gwarantujących jednoznaczne określenie kategorii i przynależności taksonomicznej. W tym kontekście […]
Kołtun (plica polonica – warkocz polski) to stan chorobowy powstający w wyniku braku podstawowej higieny, jego podstawowym objawem były zlepione i skręcone włosy tworzące warkocze, buły, wisiory i kity. W dzisiejszej medycynie kołtun opisywany jest jako: Danuta Krysa-Leszczyńska : Poglądy polskich lekarzy na istotę choroby zwanej „kołtunem”: [brak strony] […] […]
Stygmat chorej skóry przez wieki należał do popularnych symboli wizualnych. Częstym atrybutem „niebiańskich lekarzy” niosących ludziom ulgę w różnorakich dolegliwościach były postaci chorych na choroby zarazowe, dermatologiczne, weneryczne, mających nacieki na skórze, skórne znamiona dymienicznych guzów czy wreszcie skórę pokrytą wrzodami, rozpaloną lub zaczerwienioną. Jednocześnie istniała grupa „zranionych uzdrowicieli” obdarzonych […]
Pojęcie „rana symboliczna” odnosi się do tzw. świętych uzdrowicieli, których leczniczy patronat powstawał dzięki skojarzeniu danej choroby z cierpieniami fizycznymi, jakich święci sami doznali (to problematyka całkowicie odmienna od zagadnień opisywanych przez B. Bettelheima (Bettelheim 1989)). Rana symboliczna potwierdzała akt męczeństwa i cierpienia i jednocześnie symbolizowała tajemniczą moc, którą święty […]